مصاحبه با آقای دکتر حسام ورعی استادیار دانشگاه آل طه

بیوگرافی

 بنده متولد 1362 در شهر تهران هستم. دوران تحصیل رو به دلیل مهاجرت خانواده به زادگاه پدری در آن شهر گذراندم و نهایتاً در سال 1380 وارد مقطع کارشناسی مهندسی عمران دانشگاه یزد شدم. مقطع کارشناسی ارشد را در همان دانشگاه در گرایش مهندسی سازه ادامه دادم و توانستم به عنوان دانشجوی رتبه اول از این دانشگاه فارغ التحصیل شوم. پس از گذران دوران سربازی به عنوان امریه جهاد کشاورزی، به تهران بازگشتم و همزمان با ازدواج، تحصیل خود در مقطع دکترای مهندسی سازه در دانشگاه سیستان و بلوچستان را شروع کردم. در پژوهش های مربوط به رساله دکترا موفق به معرفی یک الگوریتم جدید به منظور بهینه سازی مسائل مهندسی گردیدم که در قالب چندین مقاله علمی در بهترین ژورنال های بین المللی منتشر گردید. نهایتاً در سال 1396 به عنوان دانشجوی رتبه اول مقطع دکتری فارغ التحصیل و از طریق فراخوان جذب اعضای هیات علمی به عضویت کادر هیات علمی موسسه آموزش عالی آل طه درآمدم. هم اکنون به عنوان استادیار گروه مهندسی عمران این موسسه در حال فعالیت می‌باشم.

فعالیت پژوهشی

زمینه اصلی تحقیقاتی بنده در رابطه با روش‌ها و الگوریتم‌های مبتنی بر یادگیری ماشین و هوش مصنوعی و کاربرد آن در مهندسی عمران می‌باشد و لذا عمده فعالیت‌های پژوهشی بنده در این راستا بوده است. در اواخر دوران دکترا کتابی تحت عنوان کاربرد بهینه‌سازی در مهندسی زیر نظر استاد ارجمند آقای دکتر محمدرضا قاسمی تهیه گردید که به عنوان مرجع درسی برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی عمران قابل استفاده است. طی سال‌های اخیر پژوهش‌هایی در زمینه توسعه الگوریتم‌های بهینه‌سازی فرااکتشافی و همچنین کاربرد آنها در مسائل مهندسی عمران انجام داده‌ام. با گسترش روزافزون روش‌های یادگیری ماشین و شبیه‌سازی‌های عددی، تحقیقاتی نیز در رابطه با کاربرد اینگونه روش‌ها در مسائل مختلفی چون عیب‌یابی سازه‌ها، برآورد هزینه‌های دوره عمر، تخمین و تقریب توابع و ویژگی‌های رفتاری و مقاومتی مصالح و همچنین قابلیت اعتماد سازه‌ها صورت داده‌ایم که ماحصل آن انتشار مقالاتی در ژورنال‌های معتبری چون  Engineering with computers, Computers and structures, Soft computing, Journal of building engineering  و Expert systems بوده است. همچنین اخیراً کار تدوین کتابی با عنوان کاربرد شبکه‌های عصبی مصنوعی در مهندسی عمران به پایان رسیده است و در حال چاپ در انتشارات موسسه آموزش عالی آل طه می‌باشد. این کتاب نیز می‌تواند مرجع مناسبی برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی و علاقه‌مندان به این مباحث باشد.

پژوهش و موضوعات روز 

اهمیت پژوهش و تاثیر آن بر پیشرفت علوم مختلف بر کسی پوشیده نیست. در دنیای امروز، دانایی یکی از مولفه‌های اصلی پیشرفت و تعالی هر جامعه به شمار می‌رود. افزایش سطح دانایی رابطه مستقیم با میزان تولید علم و مصرف اطلاعات داشته و این، در گرو پژوهش‌هایی است که در علوم مختلف انجام می‌دهیم. افزایش دانایی در شاخه‌های مختلف مهندسی عمران به عنوان یکی از گسترده‌ترین علوم مهندسی، نقش به سزایی در پیشرفت و توسعه جامعه و کشورمان خواهد داشت. مهندسین عمران در گرایش‌های مختلف در سطح جهان، فعالیت‌های بسیاری در زمینه محیط‌زیست و توسعه پایدار، صرفه‌جویی در مصرف انرژی و حرکت به سمت استفاده از انرژی‌های پاک، هوشمند‌سازی سازه‌ها، مدیریت منابع آب، مدیریت و توسعه روش‌های ساخت و ساز، بهینه‌سازی و افزایش بهره‌وری، توسعه زیرساخت‌هایی چون سدها، جاده‌ها و راه‌ها، مباحث مرتبط با توسعه حمل و نقل و کاهش ترافیک، روش‌های مقابله با زلزله و پدیده‌های طبیعی و پدافند غیرعامل انجام می‌دهند که همگی از موضوعات جدید و از دغدغه‌ها و مشکلات ایران در حال توسعه امروز هستند. دانشجویان عزیز می‌توانند با انجام پژوهش‌های کاربردی در هر یک از زمینه‌های مورد علاقه خود، قدم‌های موثری در رفع معضلات موجود و پیشرفت کشور بردارند.

ایجاد علاقه

در رابطه با اهمیت پژوهش مطالبی را بیان کردیم اما ایجاد بستر و شرایط مناسب برای پژوهش و همچنین ایجاد علاقه و انگیزه مقوله‌ای است که خود، به عوامل متعددی وابسته است و نیاز به برنامه‌ریزی کلان در سیستم آموزشی کشور دارد. بطور خلاصه عواملی چون روحیات و انگیزه‌های فردی، ویژگی‌های اساتید و مدرسین، متغیرهای محیطی و امکانات پژوهشی و همچنین متغیرهای آموزشی و سرفصل دروس از عوامل مهم و تاثیرگذار در ایجاد یک فضای مناسب و انگیزه کافی برای انجام پژوهش هستند. ایجاد درک مناسب در رابطه با اهمیت و جایگاه پژوهش و اثرات ناشی از آن در پیشرفت فردی و اجتماعی، نکته ای است که لازم است توسط اساتید برای دانشجویان ایجاد شود. الگوبرداری از کشورهای پیشرفته در راستای پیوند جامعه و صنعت با دانشگاه و همچنین افزایش فعالیت‌های گروهی از جمله مواردی است که باید در برنامه‌ریزی کلان آموزشی وارد گردد.

توصیه

با توجه به مطالبی که در بخش قبل اشاره کردم؛ آغاز یک فعالیت پژوهشی ممکن است برای برخی از دانشجویان (به ویژه آنها که در مقطع کارشناسی هستند) مقداری دشوار به نظر برسد. اما لازم است بدون ترس و نگرانی از نتیجه و با هدف‌گذاری مشخص و برنامه‌ریزی دقیق و درست، فعالیت خود را با راهنمایی اساتید خود آغاز کنند. دانشجویان عزیز سعی کنند روحیه کار گروهی را در خود تقویت کنند، پشتکار داشته باشند و از شکست‌ها و سختی‌های مسیر ناامید نشوند. از ظرفیت بزرگ اساتید و امکانات دانشگاه بهترین استفاده را ببرند و در یک کلام، از لحظه لحظه فرصت‌های دوران دانشجویی استفاده کنند.