پایان نامه: بررسی ارتباط میزان اگزوزومهای مایع منی با کیفیت پارامترهای اسپرمی و میزان آسیب DNA اسپرم در افراد نابارور اولیگو استنو تراتوزواسپرمی نام دانشجو: ندا گلپر رابوکی
عنوان پایان نامه: بررسی ارتباط میزان اگزوزومهای مایع منی با کیفیت پارامترهای اسپرمی و میزان آسیب DNA اسپرم در افراد نابارور اولیگو استنو تراتوزواسپرمی
اساتید راهنما : دکتر راحیل جنتی فر ، دکتر فاطمه اکبریان
استاد مشاور: دکتر محدثه خوش اندام
تاریخ دفاع :13/10/1401
باروری یکی از اصول ابتدایی و لازمه بقای نسل است. امروزه با توجه به آلودگی‌های شیمیایی، زیستی وصنعتی این مهم به خطر افتاده و درصد ناباروری در جوامع مختلف در سراسر دنیا رو به افزایش است. زنان و مردان هر دو به یک سهم در ایجاد این معضل دخیل هستند، با این‌حال اطلاعات آماری در ایران بیانگر سهم بالاتر مردان نسبت به زنان در ناباروری می باشد. دستگاه تناسلی مرد به دلیل تولید روزانه میلیون‌ها اسپرم بسیار آسیب‌پذیر بوده و لذا احتمال ایجاد خطا و اختلالات ناباروری در اثر عوامل اپی‌ژنتیک و همینطور ژنتیک در آنها بیشتر مشاهده شده‌است.اگزوزوم‌ها نانوذراتی هستند که در حمل‌و‌نقل‌های بین سلولی نقش دارند.امروزه ارتباط این ذرات با ناباروری و بلوغ اسپرم بسیار مورد‌توجه قرار‌گرفته است. در واقع عامل کلیدی ایجاد بلوغ، توانایی باروری و محافظت از اسپرم، اگزوزومهای مایع‌منی هستند. ما در این پژوهش به تعیین میزان غلظت اگزوزومهای مایع‌منی و ارتباط آن با پارامترهای اسپرمی و استرس‌اکسیداتیو می‌پردازیم. در این پژوهش ابتدا غلظت اگزوزوم‌ها در مایع‌منی افراد اولیگواسیتنوتراتوزواسپرمی که دارای مشکل در تعداد، تحرک و مورفولوژی اسپرم هستند، در برابر افراد سالم بارور مورد تجزیه‌و‌تحلیل قرارگرفت و مشخص شد که میزان غلظت اگزوزوم‌ها در بیماران به طور معناداری کاهش پیدا کرده‌است. این یافته ممکن است یکی از دلایل عدم بلوغ اسپرم و دیگر مشکلات اسپرمی در افراد الیگواستنوتراتوزواسپرمی باشد. در نتیجه در مرحله بعد ارتباط میزان غلظت اگزوزوم‌ها مایع‌منی را با داده‌های دیگر این پژوهش از جمله پارامترهای اسپرمی و تست‌های سلامت DNA اسپرم مورد مقایسه و بررسی قرار‌دادیم. در نهایت مشخص شد که بین غلظت اگزوزومهای مایع‌منی با پارامترهای اسپرمی از جمله حجم مایع‌منی، تعداد اسپرم، تحرک اسپرم، میزان قابلیت حیات و مورفولوژی اسپرم ارتباط مستقیم وجوددارد. همینطور مشخص شد که بین غلظت اگزوزوم‌ها با تست‌های مربوط به استرس‌اکسیداتیو وهمچنین تست‌سلامت DNAاسپرم ازجمله، میزان پراکندگی‌کروماتین‌اسپرم، ارتباط موثری وجوددارد. باتوجه به یافته‌های حاصله از این پژوهش میتوان نتیجه گرفت که کمبود غلظت اگزوزوم‌ها در مایع‌منی می‌تواند منجربه مشکلات اسپرمی و در نهایت ناباروری مردان شود. درواقع این دستاورد می‌تواند به عنوان یکی از دلایل‌اصلی در ناباروری آقایان محصوب شده و زمینه را برای رویکردهای تشخیصی نوین برپایه اگزوزوم بازکند. لازم به‌ذکر است که برای ایجاد یک بستر تشخیصی قوی برای ناباروری مردان احتیاج است تا مطالعات بیشتری در این زمینه صورت گیرد.
